نقش ضد گاز در وان‌های اسید در گالوانیزه گرم

راهکاری تخصصی برای کنترل واکنش‌های ناخواسته و افزایش ایمنی

مقدمه

در فرآیند گالوانیزه گرم، عملیات پیش‌تیمار ( نقش ضد گاز در وان‌های اسید در گالوانیزه گرم ) شامل چربی‌گیری، اسیدشویی و فلاکسینگ است. مرحله اسیدشویی (Pickling) که معمولاً با اسیدکلریدریک (HCl) یا اسید سولفوریک (H₂SO₄) انجام می‌شود، یکی از بحرانی‌ترین مراحل است. در این مرحله، فلز پایه (معمولاً فولاد) در تماس مستقیم با اسید قرار گرفته تا زنگ‌زدگی و اکسیدهای سطحی زدوده شوند. این واکنش‌ها باعث آزادسازی گازهای خورنده و خطرناک مانند هیدروژن (H₂) و بخارات اسیدی می‌گردد. استفاده از ضدگاز (Acid Inhibitor/De-gasser) در وان‌های اسید به‌عنوان یک راهکار پیشرفته، نقشی حیاتی در کنترل این واکنش‌ها دارد.

ماهیت واکنش شیمیایی اسیدشویی

در وان اسید، واکنش بین فولاد و HCl به صورت زیر انجام می‌شود:

Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂↑

خروج گاز هیدروژن و بخارات کلریدریک دو مشکل اصلی ایجاد می‌کند:
1: خطر انفجار و حریق
2: کاهش کنترل فرآیند و خوردگی غیریکسان

ضدگاز چیست و چگونه عمل می‌کند؟

ضدگازها در وان‌های اسیدی معمولاً ترکیبی از مواد زیر هستند:
– بازدارنده‌های خوردگی آلی مانند ترکیبات آمونیومی یا بنزوتریازول
– بازدارنده‌های معدنی مانند تیوکاربامید یا ترکیبات فسفردار
– مواد محدودکننده رشد حباب گاز

این ترکیبات با ایجاد یک لایه جذب‌شده روی سطح فلز، تماس مستقیم با اسید را محدود کرده، انتشار گاز را کنترل و واکنش‌های جانبی را مهار می‌کنند.

دلایل فنی استفاده از ضدگاز در وان اسید

✅ افزایش کنترل روی واکنش اسیدشویی
✅ کاهش تولید گازهای خطرناک H₂) و HCl Vapors)
✅ افزایش ایمنی اپراتور و کاهش نیاز به تهویه شدید
✅ افزایش طول عمر وان اسید و کاهش خوردگی تجهیزات
✅ کاهش مصرف اسید و افزایش راندمان فرآیند

همچنین بخوانید!

همه چیز درباره خط گالوانیزه گرم

 

چالش‌های رایج بدون استفاده از ضدگاز

نحوه استفاده و دوز مصرفی

دوز به نوع اسید، دما، جنس قطعه و حجم وان بستگی دارد:
– در اسید HCl: بین 0.3 تا 1 درصد وزنی
– در اسید H₂SO₄: بین 0.5 تا 1.5 درصد وزنی
استفاده بیش از حد می‌تواند باعث کند شدن واکنش شود؛ بنابراین تنظیم دقیق دوز لازم است.

مقایسه انواع ضدگاز (آلی، معدنی، ترکیبی)

نتایج صنعتی و میدانی

استفاده از ضد گاز در وان‌های اسید می‌تواند:
– تا ۳۰٪ کاهش مصرف اسید
– تا ۴۰٪ کاهش تولید گاز هیدروژن
– تا ۲۰٪ افزایش کیفیت سطح فلز برای فلاکسینگ و روی‌کاری

منابع علمی و صنعتی معتبر

1. Zaki Ahmad, “Principles of Corrosion Engineering and Corrosion Control,” Butterworth-Heinemann, 2006.
   2. Uhlig’s Corrosion Handbook, 3rd Edition, Wiley, 2011.
   3. ASTM G31-72 – Standard Practice for Laboratory Immersion Corrosion Testing of Metals
   4. ISO 8044:2020 – Corrosion of metals and alloys — Basic terms and definitions
   5. Roberge, P.R. “Handbook of Corrosion Engineering,” McGraw-Hill, 2000.

جمع‌بندی

استفاده از ضد گاز در وان‌های اسید گالوانیزه گرم، یک اقدام صرفاً اختیاری نیست، بلکه بخشی از الزامات بهره‌برداری ایمن، اقتصادی و با کیفیت در این صنعت است. شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در زمینه پوشش‌دهی فلزات با معرفی و عرضه ضدگازهای نوین، می‌توانند علاوه‌بر ارتقاء سطح ایمنی و کیفیت، نقش مهمی در کاهش هزینه‌های عملیاتی و کاهش اثرات زیست‌محیطی ایفا کنند.